Herb Jastrzębiec w historii Polski

Herby rodowe kojarzone są także współcześnie z wybranymi rodami szlacheckimi. Zastanawiać może liczba samych herbów oraz rodów, które mogły się danym herbem posługiwać. Ich liczba jest jednak bardzo ściśle związana z liczebnością warstwy szlacheckiej, która w różnych czasach sięgała nawet 15% społeczeństwa (dla porównania w tym samym okresie szlachta w Anglii stanowiła około 1% społeczeństwa). Część rodów do dnia dzisiejszego używa nazw herbów przy nazwiskach, niektórzy przedstawiciele rodów z kolei na trwale zapisali się w historii Polski, jak np. Zawisza Czarny herbu Sulima czy wykorzystujący herb Jastrzębiec Józef Ignacy Kraszewski.

Herb Jastrzębiec - krótka historia

Występujący głównie na Mazowszu herb Jastrzębiec aktem Unii horodelskiej przeniesiony został na Litwę, jednak przedstawicieli rodów wykorzystujących herb Jastrzębiec znaleźć można także na Ziemi Krakowskiej czy Sandomierskiej. W Polsce herbem Jastrzębiec posługiwało się około 1740 rodów. Pierwsze wzmianki o herbie pojawiły się na początku XIV wieku, natomiast prywatna chorągiew biskupa krakowskiego Wojciecha Jastrzębca brała udział w bitwie pod Grunwaldem.

Herb Jastrzębiec - najbardziej znani przedstawiciele

Herbu Jastrzębiec używał Andrzej Frycz Modrzewski czy wspominany już Józef Ignacy Kraszewski. Oprócz osób, które na trwale zapisały się w historii Polski, herb Jastrzębiec był wykorzystany także przez Sienkiewicza, który Jastrzębiec "podarował" Janowi Skrzetuskiemu, choć w świecie rycerskim znany był jego pierwowzór - Mikołaj Skrzetuski herbu Jastrzębiec.

J.KOSSAK - przeprawa Skrzetuskiego

Wybitnym przedstawicielem jednego z rodów, który mógł się posługiwać Jastrzębcem, był Konstanty Ciołkowski, matematyk i prekursor radzieckiej kosmonautyki.

W niezmienionej postaci herb Jastrzębiec pojawia się w herbie miasta Bychawa, której właścicielami był ród Myszkowskich, oraz Sędziszów, który należał do rodziny Koścień. Poniatowo w powiecie żuromińskim, gdy posiadało prawa miejskie, również posługiwało się herbem Jastrzębiec. Dzięki budowie zamku w Rytwianach przez Wojciecha Jastrzębca także gmina Rytwiany sięgnęła po herb Jastrzębiec, który wykorzystuje jako herb gminy.